Een op de vier werknemers wereldwijd vindt zijn werk maatschappelijk nutteloos of heeft daar op zijn minst ernstige twijfels over. Dat blijkt uit Socially Useless Jobs, een recente studie van het Nederlandse Tinbergen Instituut. Vooral in sales, marketing en pr steekt de vraag 'wat draag ik bij' vaak de kop op.
We beschouwen onze baan vaker als nutteloos als onze geleverde inspanningen weinig of niets bijdragen aan het bedrijf of als ze niet geapprecieerd worden.
Wie via zijn werk een bijdrage levert aan de samenleving haalt daar voldoening en motivatie uit. Dat blijkt ook het onderzoek van economieprofessoren Robert Dur en Max van Lent van het Tinbergen Instituut.
3 negatieve gevolgen
Ze analyseerden data van 100.000 werknemers uit 47 landen. Daaruit blijkt dat 77 procent van de respondenten het belangrijk vindt dat zijn job een maatschappelijke bijdrage levert. 8 procent vindt zijn werk volstrekt maatschappelijk nutteloos. 17 procent heeft ernstige twijfels.
Wie zijn job nutteloos vindt, ervaart daar volgens de onderzoekers drie negatieve effecten van: de motivatie en de productiviteit dalen, er worden middelen verspild en de werknemer voelt zich minder tevreden op de werkvloer.
brandweerman of verkoper?
Sommige beroepen blijken vatbaarder te zijn voor deze gevoelens dan andere, besluiten de professoren. In de top twintig van jobs waarin werknemers het vaakst vragen hebben bij het nut van hun werk, vinden we onder andere sales-, marketing-, en public relations-banen terug. Zo'n 14 procent van hen vraagt zich of wat hij doet wel een maatschappelijke bijdrage levert. Hetzelfde geldt voor arbeiders die eenvoudige en routineuze arbeid verrichten in de mijnbouw, bouw, fabricage en transport.
Wie voor de overheid werkt, vindt zijn job nuttiger dan wie in de privé aan de slag is. Vooral brandweermannen, politieagenten, zorgverleners en leerkrachten vinden dat ze met hun werk een stevige maatschappelijke bijdrage leveren.
tabak, gokken en alcohol
Of we ons werk nutteloos vinden, heeft tot slot ook te maken met appreciatie, merken beide professoren op. 'We beschouwen onze baan vaker als nutteloos als onze geleverde inspanningen weinig of niets bijdragen aan het bedrijf of als ze niet geapprecieerd worden', staat in de studie te lezen. Ook de activiteit van een onderneming kan een rol spelen. Wie werkt in de gok-, tabaks- of alcoholindustrie vindt zijn job meer dan gemiddeld nutteloos.