Een burn-out? Die kun je vaak op voorhand zien aankomen. Meer nog: collega's, leidinggevenden, vrienden en familie merken een burn-out vaak sneller op dan de overgestresseerde medewerker zelf, zo zegt Pascale Van houte.
Waar rook is, is vuur. Waar symptomen zijn, groeit een burn-out. Pascale Van houte, Senior Consultant bij Galilei en gespecialiseerd in welzijn en burn-out, deelt die symptomen op in vier categorieën: lichamelijke tekenen, emotionele tekenen, mentale tekenen en tekenen die te maken hebben met een verlies aan zingeving.
'Wanneer je over je grenzen gaat, doe je dat vaak onbewust. Je voelt wel dat je moe bent, maar je wijt dat aan slaapgebrek, te weinig vakantie... Vaak zijn dit ook de mensen die ondanks hun vermoeidheid nog heel veel van zichzelf blijven geven' , geeft Pascale Van houte aan.
Omdat mensen het niet van zichzelf opmerken, is het belangrijk dat anderen dat wél doen. Want door tijdig de nodige stappen te zetten, kan het proces worden gestopt en zelfs omgedraaid. Gebeurt dat niet, dan trekt het lichaam zelf wel aan de noodrem omdat de batterijen helemaal, tot de laatste druppel energie, zijn opgebruikt.
4 signalen die je aan het denken zetten
- Lichamelijke tekenen: in de aanloop naar een burn-out lijdt je collega, medewerker, vriend aan een gebrek aan energie. Hij of zij slaapt slecht en is erg en diepgaand vermoeid. Vaak hebben ze pijn aan rug, nek... en zijn er problemen met maag en darmen.
- Emotionele tekenen: de werknemer is prikkelbaar, meer angstig. Hij of zij is gefrustreerd, vaker kwaad of zelfs agressief, heeft minder zelfvertrouwen en minder motivatie.
- Mentale tekenen: mentaal kun je een (opkomende) burn-out herkennen aan concentratiestoornissen, problemen met het geheugen, vermindering van de prestaties, minder relativeringsvermogen. Mensen krijgen moeite om beslissingen te nemen of problemen op te lossen.
- Tekenen gelinkt aan het verlies van zingeving: de collega heeft minder interesse om zijn of haar doelen te bereiken, vindt dat het werk minder dan voordien in lijn ligt met zijn of haar persoonlijke en professionele waarden, maar verliest ook plezier in hobby's of het sociaal leven buiten het werk.
durf te praten
'Merk je dat een collega of iemand uit je team over zijn grenzen gaat? Dan moet je durven te praten', zegt Pascale Van houte. 'Als collega, als medewerker, als manager, als partner of vriend: spreek de persoon aan zonder beschuldigend te zijn. Uit je bezorgdheid en zeg wat je vaststelt. Op die manier spoor je mensen aan om – tijdig! – contact op te nemen met bijvoorbeeld HR, de vertrouwenspersoon of de huisarts.'
Neem mensen apart om ze hierover aan te spreken en zorg dat je niet gestoord wordt, tipt Pascale Van houte nog.
'Geef dit soort zaken ook aan als mens. Niet als baas of collega, maar als mens.'