hoe personeel bijscholen je bedrijf kan klaarstomen voor toekomstig succes.

In het snel veranderende bedrijfslandschap van vandaag is het belangrijk dat ondernemingen hun personeel voorbereiden om concurrerend te blijven en de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. Werknemers bijscholen en omscholen is een goede stap om ze met nieuwe technologieën te leren omgaan of ze klaar te stomen voor de veranderende arbeidsmarkt. Uiteindelijk kan het bedrijf daar de vruchten van plukken in de vorm van een hogere productiviteit en een beter personeelsbehoud. 

Met de opkomst van de vierde industriële revolutie verwacht het World Economic Forum dat ongeveer 1 miljard jobs in het volgende decennium er heel anders zullen uitzien door de technologische vooruitgang.Tegelijkertijd voeren economische en demografische verschuivingen de druk op om personeel klaar te stomen voor de jobs van de toekomst.

Wat kan je bedrijf dus doen om overeind te blijven in dit tijdperk waarin alles snel verandert? Een mogelijke aanpak is focussen op bijscholen, ook wel ‘upskilling and reskilling’ in hr-jargon. Zo transformeer je je personeelsbestand zonder dat je nieuwe krachten hoeft aan te nemen en sta je sterker om de uitdagingen van het moderne bedrijfsleven aan te gaan.

wat is bijscholen?

Iedere werknemer vaardiger maken om met nieuwe aspecten in zijn of haar job om te gaan: dat is een vrij rechttoe rechtaan definitie van bijscholing. Het houdt in dat mensen opleiding krijgen, maar dat ze wel dezelfde functie blijven vervullen. 

Dit mag dan wel eenvoudig klinken, maar alle initiatieven rond bijscholen moeten op maat van de toekomstige noden van het bedrijf worden opgezet. En dat vergt doorgaans extra tijd en geld. Een efficiënt bijscholingsprogramma moet rekening houden met de volgende dynamiek:

• doelen met hoge prioriteit in het bedrijf
• de skill gap voor die doelen identificeren
• meetbare doelen stellen voor het programma
• het budget
• manieren om werknemers te empoweren en te betrekken bij het bedrijf, en om de medewerking van het management te garanderen

Vergeet niet dat je bedrijfsmodel de nieuwe vaardigheden moet ondersteunen. Daarom moeten managers en CEO’s kunnen voorspellen waar het bedrijf over vijf jaar zal staan en welke ontwikkelingen om bijscholing zullen vragen. Als je het goed doet, ontsluit je verschillende voordelen, voor jou als werkgever én voor je werknemer.

bijscholen: voordelen voor de werknemer

• Goed opgeleide medewerkers krijgen meer vertrouwen in hun werk en halen er meer voldoening uit.
• Werknemers die het gevoel hebben dat het bedrijf hen ondersteunt en inzetbaar houdt, ervaren minder stress en hebben minder redenen om uit te kijken naar een andere job.
• Ze krijgen meer doorgroeimogelijkheden binnen het bedrijf. Dit was een doel van 40 % van de ondervraagde werknemers in het Workmonitor-onderzoek van Randstad in 2023.

bijscholen: voordelen voor de werkgever

• Investeren in werknemers bevordert een bedrijfscultuur die het personeelsbeleid stimuleert en geschikte kandidaten aantrekt.
• Als bedrijven medewerkers bijscholen kunnen ze nieuwe richtingen inslaan en nieuwe projecten aannemen, terwijl ze ook de wervingskosten drukken.
• De productiviteit neemt toe dankzij de verbeterde vaardigheden en het herwonnen zelfvertrouwen van hun werknemers.

wat is omscholen?

Een medewerker van wie de job niet meer relevant is een nieuwe vaardigheid aanleren, is een goed voorbeeld van omscholing. Naarmate de technologie vordert en digitale landschappen veranderen, worden sommige jobs minder relevant en andere plots cruciaal. Volgens werkgelegenheidstrends in de VS die het World Economic Forum heeft gevolgd, is de vraag naar werknemers in de volgende functies de afgelopen tien jaar bijvoorbeeld afgenomen: 

• computeroperatoren
• administratieve medewerkers
• archiveringsmedewerkers
• gegevensinvoerders
• telefonisten
• telemarketeers

Anderzijds zijn er een aantal technologieën die bedrijven tegen 2025 veel vaker zullen inzetten en waarvoor de grootste vraag naar geschoolde werknemers bestaat. Het gaat onder meer om:

• cloudcomputing
• analyse van big data
• internet of things en verbonden apparaten
• versleuteling en cyberbeveiliging
• kunstmatige intelligentie

Hoogopgeleide talenten werven voor die nieuwe functies kan een hele uitdaging zijn. Zeker als het tekort aan talent aanhoudt en door het gebrek aan werknemers met de noodzakelijke vaardigheden.

Een manier om dit probleem aan te pakken is een beleid voor omscholing uitwerken. Wacht niet tot de vaardigheden van je huidige werknemers achterhaald zijn. School hen in plaats daarvan nu al om en zet hun talenten elders in. Die aanpak kan je helpen personeel te behouden en ervoor zorgen dat je mensen met zulke vaardigheden niet achteraf moet aannemen. 

Als je IT-personeel bijvoorbeeld werkt met verouderde systemen die binnenkort achterhaald zijn, is omscholen wellicht een goede optie. Door opleidingen aan te bieden in opkomende vakgebieden, zoals cloudcomputing en cyberbeveiliging, kun je je bedrijf klaarstomen voor de toekomst en tegelijkertijd de loopbaan van je werknemers een boost geven.

Een robuust beleid voor omscholing is ook een garantie dat een werknemer met een geweldig werkethos of sterke interpersoonlijke vaardigheden bij het bedrijf blijft. Om te achterhalen wie in aanmerking komt voor omscholen en het beste resultaat te halen, moeten hr en de directie de handen ineenslaan.

omscholen: het standpunt van de werknemer

• Werknemers ondervinden minder stress als ze niet moeten vrezen voor hun job omdat ze overbodig zijn.
• De job zorgt voor een hernieuwde betrokkenheid en is minder saai, wat vooral van tel is voor werknemers die al lang in dienst zijn.
• Nieuwe mogelijkheden binnen het bedrijf geven meer vertrouwen en leiden soms tot een hoger loon.

omscholen: het standpunt van de werkgever

• Goede medewerkers behouden en opgeleide nieuwe krachten aantrekken geeft het talentmanagement een boost.
• Een dynamische hr-omgeving kan het potentieel van je kandidatenpool beter ontsluiten.
• In de meeste gevallen zul je dankzij omscholen geld besparen, want een vaste medewerker vervangen is duurder.

bijscholen vs. omscholen

Nu de definities van bijscholen en omscholen duidelijk zijn, zien we dat het verschil tussen beide afhangt van de aard van de bestaande job: verandert de job of verdwijnt die stilaan? Een medewerker die zich bijvoorbeeld digitaal moet bijscholen om beter met software om te kunnen bij zijn dagelijkse werk, is iets heel anders dan een werknemer die vaardigheden aanleert om een compleet nieuwe functie te vervullen.

Daarom is het doorgaans een goed idee voor het management om persoonlijke groeipaden voor werknemers op te zetten. Toch zijn er ook momenten waarop medewerkers vaardigheden ontwikkelen die elkaar overlappen. Sta even stil bij de volgende scenario’s.

• Bedrijf A stapt over op een volledig digitaal documentenbeheer. Nu moet het alle werknemers bijscholen, zodat ze met het systeem overweg kunnen.
• Bedrijf B voegt een nieuwe divisie toe aan zijn productievestiging. Verschillende werknemers die al lang in dienst zijn gaan mee over naar de nieuwe divisie en moeten zich omscholen voor het nieuwe product en de bijbehorende uitrusting.
• Bedrijf C opent een nieuwe vestiging in een ander gebied. Door zijn personeel bij te scholen om virtueel te communiceren en medewerkers met potentieel als leidinggevenden over te plaatsen en om te scholen, kan het bedrijf het project opstarten met een basisbezetting van betrouwbare werknemers.

Programma’s rond bijscholen en omscholen bieden werkgevers manieren om hun personeel klaar te stomen voor de komende decennia. Lees onze minigids en ontdek hoe je kunt investeren in je talent.

succesvolle programma’s: voorbeelden van bijscholen en omscholen

In de echte wereld vind je veel voorbeelden van bedrijven die bijscholen en omscholen (of ‘upskilling and reskilling’ in hr-jargon) omarmen. Elk bedrijfsmodel is anders, maar alle modellen hebben enkele zaken met elkaar gemeen.

• Werknemers moeten de juiste tools krijgen om te slagen, of het nu gaat om bijscholen of omscholen. Je kunt niet de volledige last op de schouders van de werknemer leggen; het moet een gedeeld succes zijn.
• Het management en de medewerkers moeten vrijuit met elkaar kunnen communiceren. Dat helpt de bezorgdheid en het gebrek aan controle weg te nemen die werknemers vaak ervaren wanneer ze worden gedwongen te veranderen.
• Voor een succesvolle om- of bijscholing moeten werknemers er vertrouwen in hebben dat ze hun nieuwe taken goed zullen uitvoeren en niet het gevoel krijgen dat het proces gewoon meer werk met zich meebrengt.

Verizon

De Amerikaanse mobiele netwerkprovider Verizon onderkent de toenemende vraag naar zachte en technische vaardigheden. Om hieraan te voldoen, heeft het bedrijf het programma Verizon Skill Forward opgezet. Via die weg wil het tegen 2030 een half miljoen werknemers opleiden. Het programma verloopt volledig online en werd in samenwerking met Generation USA ontwikkeld.

Het unieke aan dit programma is dat het niet alleen voor medewerkers van Verizon is weggelegd. Iedereen die aan de voorwaarden voldoet, mag zich inschrijven. Het gevolg? Niet iedereen die het programma met succes voltooit, betekent rechtstreeks een meerwaarde voor het bedrijf. Maar het houdt er wel een solide groep van bekwame kandidaten aan over.

Het Skill Forward-programma biedt verschillende carrièremogelijkheden, onder meer op het vlak van cyberbeveiliging, digitale marketing en IT-ondersteuning. Deze programma’s zijn opgezet om werknemers de vaardigheden aan te leren die ze in de toekomst nodig zullen hebben op de werkvloer. 

Volkswagen Group

Het Duitse bedrijf nam deel aan een onderzoek van 18 maanden om na te gaan hoe de opkomende veranderingen in de auto-industrie de werkgelegenheid zullen beïnvloeden. Hoewel de evolutie naar elektrische mobiliteit tegen 2030 waarschijnlijk een aantal jobs in de productie van bepaalde onderdelen zal kosten, verwacht het bedrijf dat de fabricage van andere componenten net zal groeien.

Volkswagen zet middelen in voor het bijscholen en omscholen van werknemers om het jobverlies te beperken en een kosteneffectieve productiemethode voor nieuwe technologieën te creëren. De productie van accucellen is daar een voorbeeld van. De fabricage hiervan kan het aangehaalde jobverlies deels opvangen en nieuwe kansen bieden (omscholing) voor werknemers op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en assemblage. Daarnaast zal digitale bijscholing nodig zijn naarmate het bedrijf overgaat op een volledig digitaal opslagbeheer.

BP PLC

Toen BP van start ging met een grootschalige omvorming om het volledige bedrijf klaar te stomen voor geïntegreerde energie en de ontwikkeling van nieuwe energieoplossingen, besefte de multinational dat ook een digitale transformatie aan de orde was. Het gevolg: er waren enorm veel bijgeschoolde en omgeschoolde werknemers in verschillende sectoren nodig. In plaats van nieuwe software-engineers aan te nemen, liet het bedrijf zijn medewerkers onder meer een opleiding volgen in gegevensopslag in de cloud met AWS-certificaat.

Gelukkig was de directie van het bedrijf bereid om de inspanningen te ondersteunen en had ze ervoor gezorgd dat er processen en fondsen waren om de medewerkers tijdens de opleiding betrokken te houden. 

Nestlé

Een van de redenen waarom Nestlé steevast in de Fortune Global 500 staat, is omdat het bedrijf een enorm respect heeft voor zijn medewerkers en ze goed ondersteunt. Nestlé biedt zijn werknemers opleiding en mentorschap aan via interne en externe cursussen. Tijdens de coronacrisis heeft het bedrijf zijn opleidingsaanbod ook gedigitaliseerd, zodat de trainingen online te volgen zijn.

Nestlé werkt samen met verschillende organisaties om in te spelen op de behoeften van zijn jonge medewerkers en van personeel dat werkloos dreigt te raken. Het bedrijf wil er ook voor zorgen dat het talent dat het al in huis heeft, volop inzetbaar is.

• Reskilling 4 Employment is een denktank van CEO’s uit een dwarsdoorsnede van Europese technologische en industriële bedrijven. De organisatie wil initiatieven rond omscholen en bijscholen bevorderen om tegemoet te komen aan de huidige vraag van werkgevers.
• Het Nestlé Needs YOUth-programma helpt jongeren via opleidingen, stageplaatsen en toegang tot kennis. 

Daarnaast kiest het vooruitdenkende bedrijf volop voor VR-training. Zo biedt het alle medewerkers waardevolle kansen om zich te bekwamen in veiligheid en scenariotraining te volgen, ongeacht hun locatie of lees- en schrijfvaardigheden.

AXA

AXA is een toonaangevende verzekeraar en vermogensbeheerder. Het bedrijf staat voor duurzaam ondernemen en rekent daarvoor op de volledige steun van zijn medewerkers. AXA staat voor de uitdaging om zijn personeel nieuwe vaardigheden aan te leren, zodat het zich een klimaatbewuste levensstijl eigen maakt en die ook promoot. De ESG and Climate Academy van het bedrijf traint werknemers in het nemen van investeringsbeslissingen die een positieve invloed hebben op het gebied van milieu, samenleving en goed bestuur.

De opgeleide medewerkers van AXA geven hun kennis door aan klanten. Zo dragen ze het doel van het bedrijf verder uit om de toekomst van onze planeet veilig te stellen via verantwoorde investeringen. Door werknemers bij te scholen (‘upskilling employees’ in hr-jargon) op het gebied van klimaatbewustzijn zorgt het bedrijf er bovendien voor dat zijn streven naar meer groene investeringen ook in de toekomst een succes zal zijn.

Campari Group

Het Italiaanse sterkedrankenbedrijf Campari biedt werknemers meerdere mogelijkheden voor bijscholing of ‘upskilling and reskilling’. Campari’s Academies bieden opleidingen op maat van specifieke functies binnen het bedrijf of helpen medewerkers zich om te scholen voor een nieuwe functie. Daarnaast is er het Development Center van Campari Group, een programma voor het bijscholen van medewerkers die een leidinggevende en managementrol willen opnemen.

Onze wereld is almaar sneller in beweging. Daarom moeten bedrijven voorbereid zijn op onvoorziene uitdagingen. Onze beroepsbevolking bijscholen en omscholen kan een deel van de oplossing zijn om het wereldwijde tekort aan arbeidskrachten en de skill gap aan te pakken. Zoals de bovenstaande voorbeelden aantonen, is beter maken wat er al is ook vandaag meer dan ooit van toepassing.