Voor veel bedrijven is de vraag seizoensgebonden: ze stijgt en daalt in de loop van het jaar. Het is financieel dan ook niet altijd haalbaar om het hele jaar door een volledige personeelsbezetting aan te houden.
Bevindt jouw bedrijf zich in deze situatie? Dan zijn seizoensarbeiders een mogelijke oplossing. Als je tijdens het hoogseizoen extra personeel in dienst neemt, kun je aan de vraag voldoen en de arbeidskosten in de hand houden, terwijl je tegelijkertijd je organisatie flexibeler maakt.
In dit artikel gaan we dieper in op de voor- en nadelen van seizoensmedewerkers aanwerven en nemen we de specifieke situaties onder de loep waarin je organisatie er baat bij kan hebben.
wat zijn seizoensmedewerkers?
Seizoensmedewerkers zijn krachten met een kortlopend arbeidscontract die de behoefte aan extra personeel invullen tijdens de drukste maanden van je bedrijf. Seizoensarbeid duurt doorgaans hoogstens 6 maanden; de contracten hebben meestal een begin- en einddatum en de werknemers gaan parttime of fulltime aan de slag. Het piekseizoen verschilt per sector en per bedrijf.
In de meeste landen gelden voor seizoensmedewerkers specifieke arbeidswetten met voorschriften op het vlak van belastingen, verzekeringen, contractvoorwaarden en de inhoudingen die een werkgever mag doen. In de Verenigde Staten is bijvoorbeeld een federaal verplicht minimumloon voor alle niet-vrijgestelde werknemers van toepassing. Maar elke staat kan de vrijstelling van werknemers anders definiëren, en dat heeft een invloed is op de erkenning als seizoensarbeider. In het Verenigd Koninkrijk ontvangen seizoensarbeiders een minimumloon volgens sector en in Duitsland hebben ze recht op doorbetaalde vakantie- en ziektedagen.
tijdelijke vs. seizoensmedewerkers
Zowel seizoensgebonden als tijdelijke werknemers werken voor een beperkte periode in een bedrijf. Maar terwijl seizoensarbeiders slechts één seizoen in dienst zijn, kunnen bedrijven tijdelijke medewerkers op elk moment aanwerven om hiaten in hun personeelsbestand op korte termijn op te vullen of om onverwachte pieken in de productie op te vangen. Als een van je werknemers met ziekteverlof gaat, moet je misschien een tijdelijke kracht aannemen om in te vallen.
Bedrijven in verschillende sectoren werven tijdelijk personeel aan voor administratieve taken en kantoorwerk. De gezondheidssector neemt via deze aanpak net meer gespecialiseerd personeel aan, zoals artsen, verpleegkundigen en technici met tijdelijke contracten, om de continuïteit van de zorg te garanderen.
deeltijdse vs. seizoensmedewerkers
Deeltijdse krachten werken minder dan 40 uur per week, maar kunnen het hele jaar door in dienst zijn. Bedrijven zetten vaak parttimers in om hiaten in het rooster op te vullen, om de personeelsbezetting voor kernactiviteiten op te voeren en om geld te besparen op lonen en voordelen van alle aard. Seizoensmedewerkers hebben misschien een deeltijds uurrooster, maar hun arbeidscontract is nog altijd beperkt tot een bepaald aantal maanden. Als werkgever is het belangrijk dat je dit onderscheid begrijpt, want in veel regio's gelden voor deze twee vormen van werk verschillende regels.
voorbeelden van seizoensarbeid
In bepaalde sectoren schommelt de vraag gedurende het jaar sterk. Bedrijven in deze sectoren zetten dan ook volop seizoensarbeiders in. Hieronder volgen voorbeelden van bedrijfstakken met een hoge mate van seizoensgebondenheid.
landbouw
Landbouwbedrijven hebben vaak een grote vraag naar seizoensarbeiders. In de Verenigde Staten werven landbouwbedrijven elk jaar tussen 2 en 3 miljoen seizoensarbeiders en migrerende werknemers aan. De behoefte aan arbeidskrachten stijgt tijdens het oogstseizoen. Gedurende de rest van het jaar kunnen veel bedrijven rondkomen met voltijdse en deeltijdse personeel.
Seizoensarbeiders in de landbouw werken vaak op boerderijen, waar ze gewassen helpen te verzamelen, drogen en opslaan. Anderen verwerken en verladen de gewassen voor vervoer naar kopers over de hele wereld.
De landbouw is van nature onvoorspelbaar. Om te slagen hebben boeren betrouwbare toegang tot seizoensarbeiders nodig. Een flexibele pool van talent helpt landbouwbedrijven om te gaan met onzekere opbrengsten als gevolg van het weer, plagen en de bodemkwaliteit. Ook bedrijven verderop in de toeleveringsketen moeten hun personeelsbestand snel kunnen aanpassen aan de oogst van het jaar.
bouw
In veel regio's wordt het werk in de bouw beperkt door het klimaat. In deze gebieden is er meestal een piek in de vraag naar seizoensarbeiders aan het eind van de lente tot halverwege de herfst. De exacte maanden verschillen per regio, afhankelijk van de dooi van de grond en de hoeveelheid neerslag.
Bijna elk type bouwbedrijf vertrouwt op seizoensarbeiders om de werkzaamheden sneller te laten verlopen. Wegenbouwploegen herstellen schade aan wegen door bevriezend water en aantasting door zout. Bouwbedrijven zetten extra arbeiders in om funderingen te graven, uitrusting te bedienen, materialen te snijden en constructies op te zetten. Ook in de landschapsbouw neemt de aanwerving in de zomer toe.
sportevenementen
Bedrijven die meedoen aan sportevenementen, locaties beheren en wedstrijden organiseren hebben te maken met ingrijpende verschuivingen in hun activiteiten voor, tijdens en na een evenement. Seizoensarbeiders kunnen helpen de gaten te dichten die ontstaan door een plotselinge behoefte aan bepaalde vaardigheden of aan grote aantallen werknemers. Teams in de Formule 1 hebben bijvoorbeeld werknemers met gespecialiseerde technische vaardigheden nodig om te helpen bij het ontwerp en de bouw van auto's voor de nakende competitie. Bedrijven die stadions en andere sporthallen uitbaten, zetten grote aantallen werknemers in voor de voedsel- en kaartverkoop.
De Olympische Spelen zijn een ander goed voorbeeld van een vierjaarlijks evenement dat gedurende een korte periode veel arbeidskrachten nodig heeft. Maar na de competitie zakt de werkdruk snel weer naar snel naar zijn gebruikelijke niveau. Seizoensgebonden aanwervingen kunnen helpen om de tijdelijk toegenomen vraag naar producten en/of diensten op te vangen.
toerisme
De toeristische sector is een van de grootste seizoenswerkgevers. In veel gebieden op het noordelijke halfrond is de zomer het hoogseizoen. In deze periode met mooi weer, de schoolvakantie en bedrijven die op een lager pitje draaien, gaan veel mensen op reis.
Dankzij een efficiënte seizoensgebonden aanwervingsstrategie kunnen bedrijven in de toeristische sector hogere bezoekersaantallen aan en meer inkomsten binnenhalen. Het effect op de nettowinst kan aanzienlijk zijn. In het Verenigd Koninkrijk gaven overzeese bezoekers in juni 2022 24% meer uit dan in mei. In Europa vindt 43% van alle toeristische overnachtingen plaats in juli en augustus.
Veel bestemmingen hebben ook te maken met kleinere seizoensgebonden pieken. Bedrijven in skioorden werven seizoensarbeiders aan tijdens het skiseizoen, terwijl andere in gebieden met herfstpracht sommige zomercontracten verlengen tot oktober om vakantiegangers die van de kleurwisselingen willen genieten tegemoet te komen.
detailhandel
Ook bedrijven in de detailhandel kennen grote seizoensgebonden pieken. De bestedingen van consumenten stijgen en dalen het hele jaar door, waardoor de behoefte aan personeel steeds verandert. In veel landen is december een bijzonder drukke periode. De winkels puilen uit met mensen die kerst- of eindejaarscadeaus kopen. In januari daalt de verkoop weer.
Om de drastische toename van het aantal bestellingen en shoppers op te vangen, is de detailhandel afhankelijk van seizoensarbeiders. De meeste vacatures zijn voor functies waarbij de klant centraal staat en die een minimale opleiding vereisen, zoals kassiers en winkelbedienden, maar bedrijven nemen ook magazijn-, laad- en lospersoneel aan.
logistiek
De logistieke sector hangt sterk af van andere bedrijfstakken in de toeleveringsketen en is daardoor ook min of meer seizoensgebonden. Bedrijven werven vaak extra magazijnpersoneel, assistenten en chauffeurs aan tijdens de drukste maanden van het jaar.
De vraag naar personeel weerspiegelt meestal die van de nauw verbonden sectoren. Logistieke bedrijven in de detailhandel werven bijvoorbeeld veel seizoensarbeiders aan in het laatste kwartaal van het jaar. In 2022 plaatste UPS vacatures voor meer dan 100.000 seizoensarbeiders om de eindejaarsdrukte op te vangen, terwijl de United States Postal Service 28.000 mensen in dienst nam. Tijdens het oogstseizoen hebben agrarische toeleveringsbedrijven meer werknemers nodig om gewassen te vervoeren en te verwerken na de verkoop. De aanwervingen bij logistieke bedrijven in de bouw pieken in de zomer, wanneer de vraag naar grondstoffen toeneemt.
Dit is maar een kleine greep uit tal van voorbeelden. Zelfs bedrijven die in het verleden stabiele trends kenden, kunnen overvallen worden door onverwachte verstoringen met onvoorziene pieken of dalen in de vraag naar hun producten of diensten. In zo’n geval kunnen ook deze bedrijven hun voordeel doen door seizoensmedewerkers aan te nemen.
seizoensmedewerkers aannemen: de voor- en nadelen
Voor bedrijven met wisselende personeelsbehoeften hebben seizoensmedewerkers zowel voor- als nadelen. Dit type tewerkstelling van korte duur is niet voor elk bedrijf de geschikte formule. Overweeg daarom hoe de positieve en negatieve factoren je activiteiten op lange termijn kunnen beïnvloeden als je een aanwervingsstrategie uitstippelt.
de voordelen van seizoensarbeiders
meer flexibiliteit
Seizoensmedewerkers zijn ideaal om je personeelsbestand flexibeler te maken. Ze bieden je namelijk een waardevolle kans om het naar behoefte uit te breiden of in te krimpen, en dat is in onze onzekere tijden heel belangrijk.
lagere kosten
Wanneer je in een specifieke periode extra personeel nodig hebt, is het onpraktisch om werknemers fulltime in dienst te nemen. Als je in plaats daarvan seizoensmedewerkers aanneemt, schrap je tegelijk onnodige kosten die ontstaan door het aannemen en aan boord houden van fulltime medewerkers buiten het drukke seizoen.
tewerkstelling op proef
Als je seizoensarbeiders aanneemt krijg je een waardevolle kans om hun vaardigheden te beoordelen en na te gaan of ze geschikt zijn voor een toekomstige vaste functie in het bedrijf.
snellere aanwerving
Seizoensarbeiders aannemen is doorgaans sneller en goedkoper dan de gebruikelijke manier van aanwerven. Hun contracten zijn van korte duur, waardoor je een minder strikte doorlichting kunt toepassen. Als een werknemer niet goed in het bedrijf past, neem je hem of haar in de toekomst gewoon niet meer aan. Bovendien vervullen veel seizoensmedewerkers instapfuncties. Ze opleiden en inwerken neemt dus minder tijd in beslag.
werknemers uit het buitenland
Om bedrijven die met seizoensarbeiders werken te ondersteunen, bieden overheden vaak speciale visumprogramma's aan om de toegang tot arbeidskrachten uit het buitenland te versoepelen. In de Verenigde Staten zijn de visumprogramma's H2A en H2B bijvoorbeeld geschikt voor zowel niet-agrarisch als agrarisch personeel. Duitsland en het Verenigd Koninkrijk bieden ook vergunningen met gestroomlijnde vereisten voor seizoensarbeiders. Als je werknemers uit het buitenland aanwerft, krijg je bovendien toegang tot een grotere pool van kandidaten.
de nadelen van seizoensarbeiders
werknemers met een lagere betrokkenheid
Seizoensmedewerkers weten dat de baan in je bedrijf tijdelijk is. Daardoor zijn ze misschien minder gemotiveerd om aan hoge prestatienormen te voldoen of zich in te zetten voor het team. Deze mentaliteit is moeilijk te verhelpen: in tegenstelling tot vaste werknemers hebben seizoensarbeiders weinig of geen belang in het succes van de organisatie op lange termijn. Ze kunnen zelfs een invloed hebben op je personeel dat het hele jaar door in dienst is, omdat ze op het moreel wegen en de bedrijfscultuur uithollen.
hoger verloop
Contracten van korte duur kunnen de loyaliteit van seizoensarbeiders beperken, waardoor ze minder toegewijd zijn aan je bedrijf. Als ze een aantrekkelijker aanbod krijgen, of als ze niet tevreden zijn met de functie, kunnen ze vertrekken zonder veel gevolgen. Om het hogere personeelsverloop dat hierdoor ontstaat op te vangen, moet je misschien meer werknemers aannemen of net midden in het drukke seizoen een nieuwe aanwervingsronde organiseren.
minimale opleiding
Als je werknemers voor hoogstens zes maanden aanneemt, is een opleiding van meerdere weken gewoon niet haalbaar. Door de korte tijdsspanne kun je misschien maar enkele dagen voor opleiding uittrekken, waardoor de banen die je met seizoensmedewerkers kunt invullen beperkt zijn. De beperkte opleiding kan het ook moeilijker maken om werknemers te vinden: McKinsey ontdekte bijvoorbeeld dat 75 % van de werknemers die in contact komen met klanten zich graag willen bijscholen op het werk.
juridische kwesties
In de meeste landen is seizoensarbeid anders geregeld dan een vast dienstverband. Het is dan ook heel belangrijk dat je de regelgeving goed napluist om je bedrijf voor mogelijke juridische problemen te behoeden. Aan de andere kant kan een samenwerking met een gerenommeerde aanbieder van hr-diensten je bedrijf waardevolle begeleiding bieden tijdens dit proces.
zijn seizoensmedewerkers de oplossing voor je bedrijf?
Nu je de belangrijke voor- en nadelen van seizoensmedewerkers kent, is het belangrijk dat je je prioriteiten zorgvuldig afweegt voordat je ze in dienst neemt.
Onderzoek om te beginnen hoe voorspelbaar de jaarlijkse schommelingen in de vraag zijn. Hoe langer je bedrijf al actief is, hoe gemakkelijker je verkoopcijfers kunt analyseren en patronen spotten. Als het drukke seizoen elk jaar hetzelfde is, kunnen seizoensarbeiders de juiste keuze zijn; de consistentie maakt het gemakkelijk om sleutelposities te identificeren en het aanwervings- en opleidingsproces te stroomlijnen.
Opleiding is een andere belangrijke factor. Als je werknemers met relatief weinig opleiding kunt klaarstomen voor openstaande functies, kunnen seizoensarbeiders een kosteneffectief alternatief zijn voor tijdelijk personeel of parttime medewerkers.
Als de schommelingen in de vraag eerder onvoorspelbaar zijn of als je mensen met gespecialiseerde kennis nodig hebt, zijn tijdelijke werknemers vaak een betere oplossing. Ze geven je meer flexibiliteit om personeelstekorten op het laatste moment of een langere afwezigheid van werknemers op te vangen. De arbeidswetgeving in veel landen staat toe dat tijdelijk personeel gedurende langere periodes werkt dan seizoenwerkers. Dat is handig als je onverwachte pieken in de productie moet beheren. Bovendien is de kans groter dat deze werknemers in je buurt wonen. Dat maakt het gemakkelijker om ze fulltime aan te werven als de vraag blijft pieken.