In haar boek ‘Leiders doen groeien’ legt Mieke Audenaert (UGent) uit waarom het niet vanzelfsprekend is om als leider te groeien. En toch… medewerkers motiveren, inspireren en beter maken doe je niet alleen als people management of leiderschap in je bloed zit, zegt ze. Elke manager kan een betere leider worden.
slechts 30% van leiderschap zit in de genen
Goed kijken naar je eigen leiderschap, waarden, overtuigingen, de strategie van het bedrijf… het zijn aandachtspunten waarmee je echter niet altijd makkelijk van start kan gaan. Hoe zet je als leider je startblokken juist, zeker als je jezelf niet als een ‘geboren leider’ ziet? “Zo’n 30% zou in de genen liggen, maar leiderschap kan je echt wel aanleren”, stelt Mieke Audenaert. “Mensen zien zichzelf vaak niet als een leider omdat ze niet geloven in hun capaciteiten op dat vlak en te veel risico’s zien in het opnemen van leiderschap. Soms willen mensen geen leiderschapspositie innemen omdat dit de vriendschapsbanden met hun collega’s kan hypothekeren.”
leiderschap is een reis
Om ervoor te zorgen dat je als leider echt kan leren, speelt opnieuw de organisatie een grote rol. “Leiderschap is eerder een reis dan een bestemming”, vindt Mieke Audenaert. “Het is een reflectief en soms frustrerend proces. Continue ervaringen gekoppeld aan inzichten zijn kansen om te experimenteren met nieuwe competenties en om feedback te krijgen. Ook organisaties kunnen hier een belangrijke rol in spelen. Organisaties kunnen op verschillende domeinen proberen inzetten om een pipeline aan leiders klaar te stomen.”
“leiderschap wordt nooit gemakkelijk"
Gevraagd hoe organisaties dat dan precies moeten doen, geeft Audenaert een aantal concrete adviezen. Rolmodellen creëren, is zo’n goede raad. Toon in je organisatie aan wat goed leiderschap is. Maar er is meer. “Organisaties kunnen aan de hand van beleidsdocumenten, trainingen, coaching en waardering expliciet aangeven wat de vereiste competenties van leiders zijn. Tot slot is het belangrijk om kleine stappen in het groeiproces te waarderen.
“Maar Mieke Audenaert nuanceert ook: leiderschap wordt nooit gemakkelijk. “Zelfs senior managers hebben het vaak moeilijk met dit luik van hun job. Mildheid is dus raadzaam.”
positief leiderschap
In het pas begonnen decennium zullen veel taken verschuiven van mensen naar robots. Ook dat is een evolutie die leiderschap nodig heeft, maar welk leiderschap? “De behoefte aan een positief leiderschap is groter dan ooit. Interpersoonlijke en relationele competenties groeien in belang. Dit neemt niet weg dat technische vaardigheden belangrijk blijven voor leidinggevenden, maar ze zullen minder het verschil maken tussen goede en minder goede leidinggevenden.” Het is een niet onbelangrijk onderdeel van de rugzak waarmee de moderne leider op stap gaat. Mieke Audenaert distilleert vanuit dat oogpunt nog vier tips voor de leiders van de toekomst:
- Beheers de informatiestroom die dagelijks op je af komt. Stroomlijn het werk en beheer de afleiding.
- Zet in op integriteit. Vermijd dat je een visie communiceert waar je vervolgens door tal van uitdagingen van afwijkt.
- Verzoen hoge prestaties met mensgericht welzijn van medewerkers. Als leider is het moeilijk om te balanceren op die slappe koord. Wie te veel verwacht, kan een soort tirannieke egoïst worden die te sterk eenzijdig gericht is op prestaties en gevoelloos voor de noden van de medewerkers.
- Vermijd de ivoren toren. Macchiavelli zei het al: ‘macht corrumpeert’. Hoewel je macht verwerft door de belangen van anderen te beogen, empathie, samen te werken en open te zijn, brokkelen deze kwaliteiten mogelijks af eens je opklimt op de organisatieladder. Laat macht niet nefast worden voor je ego.
Ben je een people manager of zie je jezelf in zo’n rol en wil je je leiderschapsstijl tegen het licht houden?